Olie-, gas- en kolengiganten waren/zijn geen vragende partij voor klimaatbeleid, dat is geen geheim. Toch leek het er tot nu toe op dat het vooral ging om enkele machtige olie- en steenkoolbaronnen (de Koch Brothers!) die de jongste jaren door toenemend klimaatbewustzijn zich “gehinderd” gingen voelen in hun businessmodel, en daarom op de rem staan.
Dat verhaal blijkt nu slechts het topje van de ijsberg. Uit recent onderzoek is gebleken dat enkele van de machtigste energieconcerns in de VS integendeel al vanaf de jaren 1970 klimaatonderzoek juist financierden. Maar toen de consequenties stilaan duidelijk werden, volgde eind jaren 1980 de omslag. En toen begonnen ze op het hoogste niveau elk klimaatbeleid te saboteren, ook en vooral op internationaal vlak, volgens een goed doordacht aanvalsplan:
- zich verenigen in een lobbygroep, en zoveel mogelijk belanghebbende bedrijven meetrekken: de machtige Global Climate Coalition was geboren (opgeheven in 2001)
- de (toen nog jonge) klimaatwetenschap in twijfel trekken, volgens het beproefde procédé van de tabakslobby: de opwarming neerzetten als theorie, in plaats van als feit (zie boek Merchants of Doubt) – men blijft dus onderzoek financieren, maar ditmaal het climate change denial onderzoek
- actieve politieke lobbying tegen elk klimaatbeleid, via groepen als American Coalition for Clean Coal Electricity, American Legislative Exchange Council, U.S. Chamber of Commerce, Utility Air Regulatory Group.
De geschiedenis van de anti-klimaat-lobby moet nog geschreen worden, maar met het degelijke rapport van het Energy and Policy Institute is in elk geval een aanzet gegeven. Zie ook de bespreking bij Huffington Post:
- het rapport van Energy & Policy Institute (juli 2017)
- aansluitend artikel in Huffington Post (25/7/2017)
Eerder al kwamen de oliegiganten zelf in het nieuws, toen uit rapporten bleek dan ze al decennialang het klimaatverhaal kenden, maar verkozen niet alleen te zwijgen, maar zelfs actief desinformatie te verspreiden en te sponsoren:
- ExxonMobil investeerde in de jaren 1980 in klimaat-meetapparatuur op een supertanker (CO2 absorptie door oceanen), maar topmanagers gingen nadien tekeer tegen elk klimaatbeleid (Inside Climate News, 16/9/2015)
- Shell schreef meer dan 25 jaar geleden “Climate change “at a rate faster than at any time since the end of the ice age – change too fast perhaps for life to adapt, without severe dislocation.” en liet een klimaatvideo opmaken (zie foto hieronder). Nadien keerde het bedrijf de kar, en ging dwars liggen (De Correspondent, feb. 2017)
foto: De Correspondent
De felle campagnes van klimaatontkenners
In de film Merchants of Doubt wijst Naomi Oreskes op de coïncidenties waarbij cruciale momenten in de geschiedenis van de klimaatafspraken telkens voorafgegaan worden door een heftige anti-campagne van de “klimaatvertragers”:
- bij de publicatie van het tweede IPCC-rapport (1996) werd Ben Santer, een van de hoofdredacteurs, ongemeen hard aangepakt door de anti-klimaatlobby, met de bedoeling het hele IPCC-rapport onderuit te halen
- Vlak voor het afsluiten van het Kyoto-protocol lanceerde de anti-klimaatlobby de fameuze Oregon-Petitie, zogenaamd van een groot aantal wetenschappers die de opwarming in twijfel trokken. Na onderzoek bleek de petitie te steunen op talrijkevalse ondertekeningen (onder meer van Charles Darwin!)
- Vlak voor de Klimaatconferentie van Kopenhagen (2009) lanceerde diezelfde anti-klimaatlobby het eveneens fameuze Climategate. Ook dat bleek achteraf op niets te steunen, maar de campagne had wel veel schade aangericht.