Wetenschap

 

Meerdere handicaps

De (klimaat)wetenschap lijdt onder meerdere handicaps, en dan hebben we het niet eens over de klimaatsceptici, vaak royaal gesponsord door de fossiele lobby.

Alarmkreten van wetenschappers

Bewijsvoering = obsessie

Specialisten zijn vaak als de dood om hun nek uit te steken, en wachten liever tot iets onomstotelijk bewezen is (voorbeeld: het IPCC). Maar voor pro-actief beleid is het dan soms al te laat. Metafoor: als men een verdacht pakket vindt dat mogelijk een bom is, kiest men dan (a) voor het verwijderen van het pakket of (b) sluitende bewijsvoering dat het wel degelijk om een bom gaat?

Intussen pleiten andere wetenschappers (truth-out.org) voor het gebruik van indirect bewijs, omdat – zeker temperatuurdata – te lang op zich laten wachten.

 

Indicatoren voor abrupte klimaatverandering

 

Klimaatmodellen

Klimaatmodellen geven inzicht, maar hebben ook zwaktes:

De wet van traagheid

  • effect van huidige uitstoot pas voelbaar over 10 jaar (maar cumulatief! ref) of in full zelfs over enkele decennia, 40 jaar (ref)

 

Meteorologen = klimaatsceptici ?

Een heikel punt, vooral omdat meteorologen voor het publiek vaak de eerste (en enige) “klimaat”-wetenschappers zijn (onze pionier-weerman Armand Pien was in de ’70s een belabberd voorbeeld):

  • Shock Poll: Metereologists are global warming skeptics (Forbes, maart 2012) – toch kentering zie AMS-blog 3/2016
  • meteorologen zijn gefocust op korte termijn complexiteit, niet op lange termijn fysica (quora.com)
  • weervrouwen/mannen op TV zijn vaak helemaal geen wetenschappers, en meestal commercieel gebonden aan mainstream media (quora.com)

Maar de rapporten worden steeds duidelijker:

 

Nieuwe verbanden zoeken

Nieuwe wetenschappelijk prognoses gaan ervan uit dat het groeiend aantal wereldproblemen (klimaatverandering, uitputting van fossiele energie, schaarste aan water en grondstoffen, afnemende voedselproductie, interne en externe conflicten van staten, toenemende verarming en ongelijkheid, de groeiende instabiliteit in de wereldeconomie, sociale malaise en afnemend welzijn, de opkomst van politiek extremisme en veralgemening van politiek geweld)…:

  • niet alleen een eigen logica volgen
  • maar inherent verbonden zijn
  • en onderling terugkoppelen

…volgens scenario’s die nog weinig onderzocht, en steeds moeilijker te voorspellen zijn op basis van conventionele modelleringstechnieken in de sociale en natuurwetenschappen. (Met andere woorden: we bevinden ons in “Terra Incognita“)
Bron: vertaald, Institute for Policy Research & Development (IPRD) > Research

  • concepten: complexe systemen, niet-lineaire systemen, tipping point,
  • geo-fysiologie (Gaia)

 

Socio-culturele wetenschappen

Voor de achtergrond van al deze tastbare sociale gevolgen van klimaat- en milieuveranderingen is het frappant dat bijna alle wetenschappelijke uiteenzettingen over het fenomeen en de gevolgen van de klimaatverandering natuurwetenschappelijke onderzoeken, modelberekeningen en prognoses zijn, terwijl de sociale en cultuurwetenschap zwijgt, net alsof fenomenen als ondergang van samenlevingen, bronnenconflicten, massamigraties, veiligheidsdreigingen, angst, radicalisering, oorlogs- en geweldseconomieën enzovoort niet onder hun competentie zouden vallen. Wetenschappelijk-historisch gezien is er waarschijnlijk geen vergelijkbare situatie waarin een met wetenschappelijk bewijs uitgestippeld scenario over de verandering van leefomstandigheden in grote delen van de wereld door sociale en cultuurwetenschappen zo kalm wordt geregistreerd als nu het geval is. Dit toont een gebrek aan onderscheidingsvermogen, alsmede een gebrek aan verantwoordelijkheidsbewustzijn. (H. Welzer, Klimaatoorlogen, p37)

Psychologie

Intussen heeft de psychologie wel een stuk weg bijgebeend:

Filosofie & mensbeeld

 

Specialisten teveel, te weinig generalisten

Paul Beckwith wijst erop dat klimaatwetenschap een complex domein is, waarin de meeste wetenschappers niet HET klimaat laat staan abrupte klimaatverandering bestuderen, maar slechts één (meestal minuscuul) onderdeel van het klimaatcomplex. Met andere woorden, we hebben volgens hem in de klimaatwetenschap te weinig generalisten, en teveel specialisten.

Klassieker: Jose Ortega Y Gasset noemde het Barbarism of Specialization (Revolt of the Masses, 1929)

En welke specialiteit?

Wie is klimaat-“specialist”? Een astro-fysicus? Meteoroloog? Geograaf? Bioloog? Historicus?

Wetenschap als carrière

  • Guy Mc Pherson beschrijft op zijn blog hoe wetenschappers die wijzen op het gevaar van een totale instorting, vaak hun carrière kunnen vergeten (The Politics and Science of Our Demise, 2016)
  • James Lovelock uit in dit BBC-interview (3e clip) zijn heimwee naar de tijd toen wetenschap meer een roeping dan een carrière was, met de eraan verbonden gerichte resultatendruk van de jongste decennia

 

Syntheserapporten

Wetenschappelijke overzichten van de staat-van-het-klimaat:

 

Wetenschapsfilosofie

Een andere ontwikkeling die parallel loopt met de groeiende inzichten in de klimaatchaos, is de aankomst van een nieuwe wetenschapsrevolutie (naar Thomas Kuhn, wikipedia): de oude “milieuwetenschap” is stervende, nieuwe chaos-gerichte benaderingen groeien.

 

Wetenschappelijke disciplines

  • klimaatwetenschappen
  • archeologie
  • systeemwetenschappen

Wetenschappelijke opleidingen

 

Wetenschappers