Klimaatapartheid: de rauwe toekomst, in laagjes

Zo begint het rapport: Klimaatverandering zal verwoestende gevolgen hebben voor mensen in armoede. Zelfs in het beste geval krijgen honderden miljoenen te maken met  voedselonzekerheid, gedwongen migratie, ziekte en dood. Klimaatverandering bedreigt de mensenrechten, en kan vijftig jaar van vooruitgang in ontwikkeling, mondiale gezondheid en armoedebestrijding ongedaan maken.
Voorvechters van mensenrechtengemeenschap hebben decennia lang de klimaatverandering niet ernstig genomen. Toch is het een noodsituatie zonder precedent, die een radicaal robuuste en gecoördineerde aanpak vereist. Maar daar zien we weinig of geen tekenen van.

Commentaar van IPS

“Zelfs als de huidige doelstellingen gehaald worden, zullen tientallen miljoenen mensen in armoede belanden (120 miljoen tegen 2030), met grootschalige migratie en honger tot gevolg”, stelt Alstom. “De klimaatverandering dreigt vijftig jaar aan vooruitgang teniet te doen op het vlak van ontwikkeling, gezondheidszorg en armoedebestrijding.”

“Pervers genoeg zullen de mensen in armoede, die verantwoordelijk zijn voor amper een fractie van de wereldwijde uitstoot, de grootste last van de klimaatverandering dragen, en zij kunnen zich het minste beschermen”, zegt Alston. “We riskeren een ‘klimaat-apartheid’ waarbij de rijken betalen om de oververhitting en honger te ontvluchten, terwijl de rest van de wereld blijft lijden.”

De klimaatverandering vormt een enorme bedreiging voor de mensenrechten en de democratie. Enkel rijken zullen met de gevolgen kunnen omgaan, en dat leidt tot ‘klimaat-apartheid’, stelt Philip Alston, de speciale VN-rapporteur voor Extreme Armoede en Mensenrechten.

Uitzaaiing naar het rijke Westen

In het rijke, zelfgenoegzame Westen is er relatief weinig belangstelling voor die gapende sociale kloof in de wereld, en nog minder besef van de vulkaan die dreigt open te barsten. Ook veel milieubewuste progressievelingen stellen zichzelf gerust, in de trant van:

  • wij veroordelen die harteloze cynici die (aan de “foute” kant van de geschiedenis) “meewarig meevoelen met die arme sloebers in het zuiden die het gelag zullen betalen”, maar intussen de grenzen potdicht houden
  • wij steunen NGO’s die Lybische vluchtelingen oppikken (Seawatch 3 in Lampedusa, HLN 29/6/2019), maar wat betekenen enkele 100-en geredden tegen de miljoenen in de slums van Kinshasa, en bovendien behoren die vluchtelingen tot de Afrikaanse middenklasse, want wie kan anders de €1.000 of meer ophoesten voor de trip naar Libië plus overtocht?
  • wij zetten ons hard in voor het klimaat, kijk maar: elektrische auto’s voor ons allemaal, zonnepanelen op de daken van onze half-open bebouwing, overkapte snelwegen, lage-emissiezones, plastic-rietjes-ban, wat wil je toch nog meer 😉 😉 – maar wat we doen, is enkel onze eigen achtertuin opschonen, de rotzooi exporteren, onze productie outsourcen en dan China met de vinger wijzen… intussen deze blogpost over de farce van de hernieuwebare energie en de steeds stijgende CO2 (17/6/2019).

Wat we ons te weinig realiseren:

  • ook onze voedselsystemen zijn niet duurzaam gebouwd, en draaien op kortetermijnwinst, hoge energie-input en lange kwetsbare ketens, zie dit blogbericht over Pablo Servigne (1/5/2019) of Notes on Hunger and Collapse (Jem Bendell, 28/3/2019)
  • onze democratie komt onder druk: “…zal de impact op de democratie zijn, als overheden het moeilijk krijgen om met de gevolgen van de klimaatverandering om te gaan en hun bevolking proberen overtuigen van de grote sociale en economische veranderingen die nodig zijn. In dergelijke omstandigheden zijn de burgerrechten en politieke rechten bijzonder kwetsbaar” (het VN-rapport)
  • klimaatverandering kan wereldwijde gezondheidsproblemen veroorzaken (globalcitizen.org 24/6/2019)
  • klimaatcrises verhogen kansen op geopolitieke conflicten (UNESCO, Scientific American)
  • ons sociaal-economisch systeem blijft rusten op massaal (en dus fossiel) energieverbruik en roofbouw op natuur en grondstoffen… hoe lang nog?

 

En voor de allerrijksten: de gouden reddingssloep

Binnen het “rijke Westen” heb je dan nog eens de 1% van Wall Street (of de 0,01%). Dat worden, zeker in de VS, gated communities met bunkers en privémilities: deze blogpost over hun gouden reddingssloepen.

 

 

 

Bronnen