- column in De Morgen 23/11/24: Trek uw plan, het zijn uw kinderen (of open hier in pdf)
- reacties: De Morgen 25/11 (in pdf) - De Standaard 26/11 (in pdf)
|
|
Alles
wijst erop dat we ondanks duidelijke klimaatsignalen (extreem weer) vrolijk gewoon verder doen:
klimaatplannen staan "in pauze", hetze tegen "groene fundis" enz. Het
narratief van de progressieve / klimaatbeweging is dan: "onze politici
schuiven klimaatactie voor zich uit, ze ondernemen veel te weinig". Een
logisch antwoord is dan een beweging als Extinction
Rebellion... we zullen aandacht afdwingen. Of erger nog,
uitlatingen als Valerie Trouet in De Morgen 23/11/24 ("Trek uw plan"),
uitspraken als "de mensen willen toch niet, ze zijn te bang of te laks".
Is het echt onwil? Duistere
tegenwerking? Een meer waarschijnlijke verklaring is dat deze beschaving gewoon
niet anders kan! Als je een boek leest van Jared
Diamond over de ondergang van beschavingen, dan vermoed je dat
vroegere civilisaties hun nakende instorting ook wel zagen aankomen (of
minstens de "elite" zag dat), maar er niets aan konden doen. "Business as
usual" was/is een krachtige motor. Een schoolvoorbeeld is het Romeinse
Rijk. Welke Romeinse senator zou in Christus' tijd hebben durven
pleiten voor een terugtrekking van het leger uit het Midden-Oosten, voor
een drastische inkrimping van het Rijk, en een terugkeer naar een
agrarische basis, ondersteund door het wegzenden van 4/5 van de bevolking
van de stad Rome? Valerie Trouet schreef er al over in De Morgen 26/10/24 (open hier in pdf).
Punt is: wie kent een voorbeeld in de geschiedenis van een ietofwat
complexe beschaving die zichzelf bij de haren uit het moeras wist te
trekken?
Een historische analogie met de huidige tijd in West-Europa
is misschien de sociaal-economische situatie in Duitsland, tussen 1940 en
zomer 1944. Achteraf gezien weten we nu dat Duitsland ook in 1940 al een
vogel voor de kat was. Maar voor gewone Duitsers moet het er toen vrij
normaal hebben uitgezien. Het land was in 1940 nog sterk en welvarend. Er
was al oorlog, ja, maar in het buitenland (afgezien van de, later
toenemende, bombardementen). Tekorten in de leveringsketen werden handig
opgevangen door surrogaten
("Ersatz" is een typisch Duits begrip). Gewone mensen, zeker buiten de
grote steden die geen jongens aan het front hadden en meestal geen bommen
te verduren hadden, ondervonden weinig schokkende storingen. Ze beleefden
enkele jaren lang een soort "oorlogsvrede", in de overtuiging dat het wel
los zou lopen, of in elk geval geen Götterdämmerung zou worden.
Stel je nu even voor dat die Duitse landelijke en kleinstedelijke "oorlogsvrede" 1940-44 geen 4, maar 40 jaar had geduurd.
Over 50 of 100 jaar zouden historici dan misschien over onze jaren
2020 schrijven:
Wie een beetje nadacht, besefte in 2024 in
West-Europa wel dat het het feestje niet kon blijven duren. Toch
beleefden ze nog lang een soort "klimaatvrede", in de overtuiging dat
het wel los zou lopen, op enkele zware stormen of waterbommen na, en in
elk geval geen Götterdämmerung zou worden. Intussen werd de
"klimaatvrede" alsmaar nijpender, maar duurde toch nog tot 20xx, toen de
complexe Westeuropese maatschappij met een tiende van de bevolking
overging in de nieuwe Westeuropese Klimaatmiddeleeuwen.
Nee, want het "daadkrachtig beleid" waar de klimaatbeweging naar streeft,
werd door de "powers that be" heel slim afgeleid naar een onschuldig,
business-vriendelijk en niet-doelmatig, maar groots aangekondigd
naast-de-kwestie "alternatief":
Transitie uit fossiele brandstoffen:
 |
|
De "Grote Transitie" is meer een zoethouder. En om de - toenemende - schokken van de "klimaatvrede" op te vangen, hebben we gelukkig een overheid die tamelijk efficiënt is in het verzachten van de schokken. Die overheid onderneemt weliswaar niets preventief, is telkens "hoogst verrast" en heeft geen visie of planning, maar is wel tamelijk goed in het "opruimen van de scherven" en het scheppen van een "business-as-usual" noodmodel (zoals met de COVID-maatregelen).
rbr 26/1/24