Ik word angstig & depressief
Tijdloos
- de 5 fasen van rouwverwerking (Elisabeth Kübler-Ross)
- Climate Change and Mental Health (Psychologists for Social Responsibility)
Op datum
- 2017-02: depressie & zelfmoord bij wanhopige Indiase boeren
- 2016-04: Climate Change threatens human health (Obama White House)
Ik word boos
Sommige mensen zijn bang voor pijnlijke emoties, en een “efficiënte” verdediging bestaat er dan in boos te worden op de ander, meestal iemand die een afwijkende mening heeft (Jem Bendell: “I wonder whether this misrepresentation… op zijn blog 16/9/2019).
Cognitieve dissonantie
Een geleerd woord (wikipedia) uit de psychologie: mensen hebben soms de neiging de werkelijkheid aan te passen aan hun eigen verwachtingen.
Concreet: voor de moderne mens geldt niet de staat van het klimaat, maar de eigen perceptie, en beide zijn cognitief dissonant:
- geen contact meer met de natuur (die is enkel nog decor of recreatietraject)
- door technologie en maatschappelijke complexiteit losgeweekt van realiteit4
- meeste Westerse mensen hebben het materieel nog relatief goed
Wir schaffen das
Technologie zal ons redden (techno-optimisme)
- technische ingrepen meestal veel duurder dan preventie1
- nieuwe technieken hebben meestal onbedoelde neveneffecten1
- duren soms tientallen jaren tot duurzaam effect
- waar is het wereldwijde politieke kader (kostenverdeling, inschatting risico’s) om dit te realiseren?
Honger hoeft niet, alleen betere distributie + GGO’s
- voedselproductie kan geen eindeloos stijgende wereldbevolking aan
- ggo’s…
Er komt toch eerst een financieel-economische instorting, dan krijgen we automatisch een kleinschalige, ecologische maatschappij
- maar of dat met een “zachte” transitie zal zijn? Zie bv. die van het Romeinse rijk naar de vroege Midelleeuwen
- paradoxaal genoeg zou het plots stoppen van industriële activiteit een catastrofale temperatuurstijging kunnen veroorzaken (arctic news, zie “How fast could temperatures rise”, punt 2)
Het einde van de wereld is al zo vaak voorspeld…
- wat dreigt, is niet het einde van de wereld, maar het einde van onze civilisatie
- abrupte klimaatverandering is niet dijken verhogen met 1 meter en de kelders leegpompen, maar wel bv. instorting wereldwijde voedselproductie (massale hongersnood)
- voor het eerst is onze beschaving mondiaal: vroeger kon een Romeins Rijk dichtklappen, China zou wel verder leven
- de dreiging is groot genoeg om ernstig te nemen, en wetenschappers waarschuwen nu al jaren (vroeger gebeurde het gewoon)
- de dreiging is dringend genoeg om ernstig te nemen: bij abrupte klimaatverandering is er mogelijk niet voldoende tijd om wat dan ook nog te ondernemen (pech, te laat)
De bevolkingstoename is nu al aan het afvlakken
- maar wellicht onvoldoende, (a) omdat al die jonge mensen eerst nog volwassen worden, en (b) vanwege hun toenemende voetafdruk 2
Milieubewustzijn is iets voor Westerse yuppies
- vaak integendeel: in niet-Westerse landen is de milieudegradatie vaak erger dan bij ons, en men weet het3
Het zal mijn tijd wel duren…
- het begint nu al volop, kijk maar eens rond !
Iemand zal ons redden…
- Jezus. Of engelen. Misschien zelfs Moeder Aarde zelf. Niet onmogelijk, maar zonder moeite van onze kant, en gaan we daarop rekenen?
(zie ook Cognitieve dissonantie hierboven)
We blijven hopen & optimistisch
Wie de klimaatanalyses nuchter bekijkt, moet vaak vechten tegen pessimisme en zelfs wanhoop. Daarom verzetten nogal wat activisten zich tegen een te negatieve boodschap, ook al is die wetenschappelijk onderbouwd. Ze willen immers niet alle hoop opgeven. Want zonder hoop onderneem je niets meer, zeggen ze. Maar klopt dit wel?
- DERRICK JENSEN pleit er in Orion Magazine radicaal voor om hoop als emotie op te geven: Beyond Hope. Hoop is volgens hem zo ongeveer “opium voor het volk” (zie Marx). Nederlandse vertaling van Beyond Hope op deze site: De hoop voorbij.
- Dave Cohen stelt sussende hoop tegenover authentieke hoop
- ook Guy McPherson heeft het gehad met goedkope hoop
Optimisme is een opdracht (a moral duty) – volkskrant.nl
Ook optimisme is een vaak voorkomende emotie, waarvoor zelfs zinnige argumenten worden aangehaald 😉
- Why I think there’s still hope for the climate in 2017 (Guardian, 19mrt2017)
Er is (bijna) niets aan de hand
Ontkenning door klimaatsceptici
- Opwarming? Maar nee, het koelt juist af! Deze, en 193 andere mythes worden ontmaskerd bij skepticalscience.com
Ontkenning door het publiek (wij dus)
- The Psychology of Climate Change Denial
- rationele argumenten overtuigen niet (Backfire effect)
- George Marshall: Guardian – climateconviction.org
De subtiele klimaatontkenning in Europa
- niet het ontkennen van de opwarming, maar blind geloof in de Akkoorden van Parijs, en de geo-engineering (ze zullen wel iets vinden), zie pagina Klimaatbeleid
Ik voel me schuldig
Vooral in het rijke Westen dan. Fraai voorbeeld is het applaus dat Noam Chomsky in New-York krijgt op 6/12/2016 bij het citeren van een Bengaalse klimatoloog, die vindt “dat Bengalis die binnenkort met miljoenen klimaatvluchteling worden, dan het recht moeten krijgen te emigreren naar de landen die de uitstoot veroorzaakt hebben“. (youtube, vanaf 4’25”)
Zie ook
- pagina Wetenschap > Psychologie
- “12 barriers…”, Jem Bendell, 2018 : 12 manieren om de ernst van de situatie te negeren
1 J. Diamond, Ondergang, p618
2 J. Diamond, Ondergang, p626
3 J. Diamond, Ondergang, p627
4 G. Anders, Apocalyptic blindness (Welzer, Klimaatoorlogen p25)