James G. Anderson is niet de eerste de beste. Hij doceert klimaatchemie aan Harvard, en ontving in 2016 de Benton Medal voor zijn bijdrage tot het Montreal-protocol dat het gat in de ozonlaag moest tegengaan.

“De CO2-uitstoot duwt het klimaat in ijltempo terug naar een toestand die het laatst is gezien in het Eoceen” (33 miljoen jaar geleden, toen er geen ijs op de polen was). En over het Eoceen hebben we uitstekende informatie: paleoklimatologische metingen die miljoenen jaren teruggaan. Toen was er haast geen temperatuurverschil tussen evenaar en polen.

De oceanen waren bijna 10°C warmer over praktisch de hele diepte,en de hoeveelheid waterdamp in de atmosfeer moet extreem gewelddadige stormen hebben veroorzaakt. Waterdamp neemt namelijk exponentieel toe met een hogere watertemperatuur, en dat is de brandstof van hevige, frequente stormen.

Het is een misvatting dat we het klimaat kunnen herstellen door de CO2-uitstoot te verminderen, zegt Anderson. Herstellen van het klimaat is zo goed als uitgesloten, tenzij we een oorlogsinspanning leveren (zoals in 1940-1945) om CO2-uitstoot te onderdrukken, CO2 uit de atmosfeer te halen en het zonlicht te reflecteren van de polen.

En dat moet binnen de 5 jaar gebeuren.

De kans dat er na 2022 enig ijs overblijft aan de Noordpool, is in feite NUL, nu het permanente ijs in de laatste 35 jaar al 75 à 80% is verdwenen. “Kunnen we 75 à 80% van het permanente ijs verliezen en het klimaat redden? Het antwoord is NEE.”

En dat is voor een deel te wijten aan wat wetenschappers feedbacks noemen, de manier waarop de Aarde reageert op de opwarming. Een van die feedbacks is het ontsnappen van methaan dat nu in de permafrost onder de zee ligt opgeslagen, en dat de opwarming nog zal verergeren. Een
andere feedback is de nakende instorting van de ijskap over Groenland, wat de zeespiegel met 7 meter zal doen stijgen.

“Mensen zijn nog niet in het reine met het onomkeerbare van deze zeespiegelstijging”, aldus Anderson bij het tonen van een kaart die aantoont dat de nieuwe 10 miljard dollar Allston-campus van Harvard al na een stijging van 3 meter onder water komt te liggen. Hij toonde ook kaarten van gedeeltelijk verzonken Manhattan, en Florida zonder zijn
zuidelijke landtip.

“Het bezorgt je slapeloze nachten, als je beseft hoe onomkeerbaar dit is, de cijfers tot je laat doordringen en denkt aan de ethische aspecten van het probleem.

Ethische kwestie

Anderson gaf hierover een lezing in Chicago op 11/1/2018. Hij drong er bij de natuurwetenschappers op aan hun verantwoordelijkheid te nemen om de milieucatastrofe af te wenden, net zoals de bio-medische wetenschappen zich vroeger op het kankervraagstuk hebben geworpen. Voor de universiteiten betekent dat: natuurwetenschappen in verband brengen met wereldproblemen zoals klimaatverandering, ethisch beleid, overheidsingrijpen enzoverder.

Hij wees met de vinger naar universiteitsbesturen die blijven investeren in fossiele brandstoffen, naar journalisten die het nalaten om valse voorstellingen van politici te fact-checken, en naar CEO’s van fossiele brandstoffenmaatschappijen die maar blijven uitstoten en zo de zaak verergeren, en vooral dan de CEO’s die het publiek misleid hebben. “Ik snap niet hoe die mensen aan tafel kunnen gaan zitten met hun kinderen. Het zijn toch geen dommeriken”?

Lees het verslag van Jeff McMahon bij Forbes (Prof. Anderson’s Harvard-pagina).

Anderson… prediker in de woestijn? …

zie ook “World has three years left to stop dangerous climate change, warn experts” (The Guardian, 28 juni 2017)