 |
OF |  |
WO III is al 275 maal voorspeld, maar de quintessens van dit onderzoek is volgens de Oostenrijkse prof. Hanappi dat we sedert de kredietcrisis van 2008 geëvolueerd zijn…
- van een “integrerend” kapitalisme, dat belang had bij (internationaal) overleg en (binnenlandse, sociale) vrede…
- naar een “desintegrerend” kapitalisme
Dat “integrerend” kapitalisme ontstond na WO I, maar werd ruw onderbroken door de opkomst van autoritaire regimes in Europa. Na 1945 kende het een grote bloei met de opkomst van internationaal handels-)overleg (VN, Wereldbank en IMF, UNESCO, enz.). Het keerpunt kwam er na 2008. Hanappi wijst op de toegenomen autoritaire regeringen, onder andere en vooral in de Verenigde Staten, en spreekt van Disintegrating Capitalism omdat deze bestuursvorm systematisch de (vorige) wereldwijde integratie vernietigt, terwijl anderzijds de economische groei stagneert. Het logische en onvermijdelijke gevolg van deze contradictie van – intussen wereldwijd verstrengelde -productieprocessen met groeiende rivaliteiten tussen nationalistische, autoritaire regimes is een snel stijgend oorlogsrisico (WO III?). Volgens deze studie is overigens een 70-jarige vrede niet uitzonderlijk, “we zijn er dus aan toe”. Meer bepaald ziet hij volgende alarmsignalen, in een akelige herinneringen aan de laatste vooroorlogse jaren(1913-1914, 1936-1939):
- de nieuwe wapenwedloop, en het opzeggen van wapenverdragen
- meer en meer democratieën evolueren in autoritaire richting
- stijgende geopolitieke spanningen tussen de grootmachten
- toenemend populisme aan rechter- en linkerzijde
- systematische verzwakking van internationale instellingen die het transnationaal kapitalisme nog enigszins in toom houden
- stijgende ongelijkheid in de hele wereld.
In een tweede deel van zijn rapport speculeert Hanappi op mogelijke scenario’s:
- VS versus Rusland en/of China. China zou het meest geneigd zijn direct militair geweld te gebruiken, de VS en Rusland zouden liever werken via “proxy’s” (Rusland>Syrië, VS>Saoedi-Arabië, Israël)
- interne burgeroorlogen of lokale conflicten, ook in het Westen waar dit “extreemrechts versus welvaartsstaat (links)” kan worden, waarbij links in het nadeel staat, precies omdat het desintegrerend kapitalisme geen welvaartsstaat meer kan onderhouden.(1)
- gewapend verzet in meerdere landen, vanuit marxistische of islamitische hoek, met internet/mobiel als communicatiemiddel; dit leidt ook tot elektronische repressie.
Aan het eind stipt Hanappi nog enkele mogelijkheden aan om het tij alsnog te keren; hij pleit voor een vredesbeweging van burgers.
Nieuwe dageraad…
Maar niet getreurd, Hanappi vergeet het belangrijkste: “disintegrating capitalism” leidt wel tot conflicten, maar die gaan gepaard met een
ecologische beschavingscrisis. En dat opent mogelijkheden, zo werd verder onderzocht in een recent peer-reviewed paper van geografe dr. Stephanie Wakefield (Resilience, 2018). Zij noemt onze tijd de antropocene afbraakfase (“anthropocene back loop”), de fase van systeemverval, die perspectieven biedt voor het ontstaan van een nieuw systeem. Dat stemt haar tot optimisme: we geven alle hoop op het herstel van het huidige systeem op, en focussen op een (integrale) wederopbouw. Wakefield verwerpt old school methodes als een vredesbeweging, en pleit voor tabula rasa in ons hoofd, volop creativiteit en nieuwe concepten.
Bronnen:
- deze blogpost is een samenvatting vanuit medium.com, gesignaleerd bij reddit/collapse
- de nieuwe dageraad komt van dr. Stephanie Wakefield in Resilience, 2018
- prof. Gerhard Hanappi bij Jean Monnet Chair – bij univ. Wenen
(1) Marktanalisten zien in elk geval
booming business voor “riot control systems“.